ACT

Acceptatie & Commitment Therapie (ACT)
ACT is een behandelmethode die handvatten biedt om richting te geven aan je leven. ACT gaat er vanuit dat er twee belangrijke kernprocessen zijn die een rijk leven in de weg kunnen staan:

1. te veel waarde hechten aan gedachten. Voorbeelden hiervan zijn:
– ik ben niet leuk/slim/mooi genoeg;
– ik ben een slechte moeder/partner/dochter;
– ik faal, ik kan het niet;
– ik ben niet de moeite waard.

2. het vermijden van emoties, situaties of gedachten. Voorbeelden hiervan zijn:
– de gevoelens die opkomen bij het verbreken van een relatie of het overlijden van een geliefde;
– denken aan pijnlijke herinneringen, zoals pestervaringen of een traumatische gebeurtenis;
– situaties waarin er een kans bestaat op het (ervaren van) persoonlijk falen, zoals een examen, een sollicitatiegesprek, het spreken in groepen of contact maken met iemand die je leuk vindt.

ACT leert mensen dat hun gedachten niet bepalend hoeven te zijn voor hun gedrag. Dat het beter is om gevoelens te verdragen dan ze weg te duwen en dat we dingen die we niet kunnen veranderen moeten accepteren. Vervolgens worden mensen gestimuleerd om in actie te komen, zodat ze de dingen kunnen doen die ze belangrijk vinden in het leven.

Voorbeeld ACT behandeling:
Marleen is een 35-jarige accountmanager uit Rotterdam. Ze heeft twee kinderen en is gelukkig getrouwd. Sinds de geboorte van de kinderen is ze vaak moe en ze is daarom sneller prikkelbaar naar haar man en kinderen. Dit geeft haar een schuldgevoel en ze denkt op zulke momenten dat ze een slechte partner en moeder is. Op het werk denken collega’s dat het goed met haar gaat, maar zelf heeft ze het gevoel dat ze een masker op heeft. Ze vraagt zich af of ze nog wel wil werken voor dit bedrijf. Soms weet ze niet meer wie ze is en wat ze nu echt wil met haar leven. In een poging om haar energie terug te krijgen heeft ze geprobeerd om het hardlopen weer op te pakken, maar na enkele weken geeft ze het hardlopen weer op. Al deze zaken hebben een deuk gegeven in haar zelfvertrouwen. Ze heeft het gevoel er zelf niet uit te komen en zodoende meldt zij zich aan voor psychologische hulp.
Marleen heeft een intakegesprek gehad en in overleg is er gekozen om te starten met ACT. In de eerste sessie wordt gekeken naar wat Marleen belangrijk vindt in haar gezin, werk en vrije tijd. Het wordt duidelijk wat ze mist en wat ze nodig heeft.

In sessie twee en drie wordt gekeken naar de gedachtes die Marleen tegenhouden in het leiden van het leven dat ze wil, zoals ‘ik ben een slechte moeder’ en ‘als ik hulp vraag, ben ik een ander tot last.’ Vervolgens wordt er gekeken naar wat ze uit de weg gaat. Zo komt Marleen er achter dat ze het stellen van grenzen of het vragen van hulp uit de weg gaat, omdat ze zich dan schuldig of zwak voelt.

In de laatste sessies worden concrete acties verbonden aan de behoeften en waarden die Marleen heeft. Ondanks haar lage energieniveau organiseert ze een thema avond met vriendinnen. In haar gezin worden nieuwe afspraken gemaakt over het inrichten van de weekenden, waardoor ook Marleen toekomt aan de dingen die haar batterij opladen of die haar ontspanning geven.

Alhoewel Marleen het aan het eind van de behandeling nog steeds zwaar vindt om alle ballen hoog te houden, geeft ze aan dat meer vertrouwen heeft gekregen in zichzelf. Ze denkt nog wel eens dat ze een slechte moeder is, maar blijft daar niet in hangen. Op het werk geeft zij haar grenzen beter aan en heeft een aantal taken die haar ontevreden maakte uit handen gegeven. Hierdoor ervaart ze haar werk als plezieriger dan voorheen. Ook kijkt ze weer uit naar het ondernemen van dingen, zoals het afspreken met vriendinnen of het bezoeken vaneen museum. Marleen vindt dat ze voldoende vertrouwen heeft om zonder therapie verder te kunnen en in overleg wordt besloten om de behandeling af te sluiten.Wel wordt de afspraak gemaakt dat Marleen zich opnieuw kan aanmelden als de klachten toch weer terugkomen.